Jan en Ineke Zwaan

Gevleugelde uitspraken van Martijn:  

·        Martijn, 5 jaar: “Gaan de mensen dan dood en worden ze dan niet meer levend? Zag je dat hij dood ging. Gaan ze dan naar de hemel, naar God?

        Ik weet het, met een raket!!!!”. 

·        Martijn: 3 ½ jaar: als hij in een bepaalde bui was en met Ineke en Arjan op straat aan het boodschappen doen was: “Dag meneer de koekepeer, schijt, kak”. Of: “dag kikker”. 

·        Wij woonden nog op de Groenmarktkade en  de Finse president Kekkonen was in ons land op staatsbezoek. Een paar keer per dag kwamen er motorrijders van de politie en grote auto’s over de brug van de Nassaukade rijden met daarin de koningin, de prins en andere hoogwaardigheidsbekleders. Als we dan de sirenes hoorden dan renden Arjan en Martijn naar het raam om te kijken. Martijn vroeg aan mij: “komt de koningin op de brommer en deelt ze dan chippies uit? 

• Martijn: 8 jaar: Peter-Henry gaat met Nelleke! Oh ja, zeiden wij, hoe weet je dat? “Nou gewoon, ze zijn verliefd want ze hebben sproeten in hun gezicht!

·        Martijn: 6 jaar: “Mam, op school zitten er allemaal rattekatten”! Hij bedoelde dat er ratten gesignaleerd waren. 

Ontboezemingen van een moeder.

Moeder worden.

Toen ik 15 jaar was wilde ik al moeder worden. Dat weet ik zeker want zo’n 2 jaar geleden had ik een schoolreünie en werd dat bevestigd door toenmalige klasgenoten. Als je aan mij vroeg wat ik wilde worden dan zei ik: ”ïk wil moeder worden”!

Op m’n twintigste werd onze oudste zoon Martijn geboren. Hij was precies zoals ik me dat in de negen maanden zwangerschap had voorgesteld. Eigenlijk kende ik hem dus al een beetje! Blond, groot en prachtig om te zien. Uren kon ik naar je kijken. In je mooiste pakje, in het hoekje van de groene stoel: daar zette ik je neer. Gewoon kijken naar je eerste boreling. Ik was verliefd op m’n eigen baby.

Als je dat zo opschrijft zoals ik nu, dan klinkt dat wel heel erg sentimenteel. Zeker als je weet dat je het hebt over Martijn, net getrouwd, 31 jaar oud, 2 meter en 3 centimeter lang en zelf  ”in verwachting” van zijn 1^e !!!

Zo’n beleving en deze herinnering over je eerste kind is echter te mooi om niet te vermelden.

 ***********

Moeder zijn.

Moeder worden bleek tamelijk eenvoudig bij ons te gaan. Moeder zijn is heel andere koek. Moeder zijn, ouder zijn is een vak. Een mooi vak. Een vak dat je niet kunt leren, er is geen school voor. Je moet het met vallen en opstaan leren. Moeder zijn is prachtig. Het mooiste wat een mens kan overkomen. Moeder zijn is soms ook vreselijk. Dan ligt het als een loden last op je hart. Dan weet je niet of je nu links of rechtsaf moet met dat kind.

Wij, ik hebben gedaan wat we dachten dat goed was. Wij leerden elke dag. We deden en doen het op en met ons gevoel. Dat gevoel dat er al is terwijl je nog ”in de maak bent”. Dat er nog steeds is en zal blijven ook al zijn ze al zo groot en zo oud…

  ***********

Baby Martijn.

Juli ’69, Martijn was 5 maanden oud, op de maan landden de eerste mensen en Martijn kreeg z’n 1^e tand en deze ging er weer uit in november ’74! Je mocht hem onder je kussen leggen want de kabouter zou wel eens langs kunnen komen…..! 

Martijn was een open, spontaan kind. Groeide als kool, soms wel eens te hard! De dokter op het Consultatiebureau zei tegen mij: “mevrouw, wat geeft u hem eigenlijk te eten”?

Martijn liep met 11 maanden en fietste op zijn 1^e verjaardag op z’n cadeau: een tractor, door het huis heen. Sturen als de beste. Je was makkelijk: kon overal mee naar toegenomen worden. Je sliep altijd bij iedereen. 

 ***********

Het schoolse leven.

Op de Kleuterschool vond je het maar lastig. Dat je de juffrouw een hand moest geven als je op school kwam! Al die kinderen en met z’n allen hetzelfde doen. Dat was voor jou niet weggelegd. Jij wilde gewoon doen waar je op dat moment zin in had. Daarom toch maar gezocht naar een voor jou geschiktere school. Het werd de Bosanemoon op de Nassaukade. Een voor jou ideale school met een ideale juf. Je mocht daar veel doen aan “met je handen” en je maakte de mooiste kunstwerken. Ze lieten je je gang gaan.

De Lagere School. De dr. Rijk Kramerschool, ook op de Nassaukade daar leerden ze je rekenen, lezen en schrijven. Bleek wel moeilijk voor jou te zijn vooral vanwege je karakter. Stil zitten, en luisteren: pfff…. 

We verhuisden naar Nieuwendam: maart ’77. Martijn en Arjan naar de Almere-Ganzebloemschool. Je kon je moeilijk concentreren. Je lette niet op als het moest. Je keek liever naar buiten en zag dat de straattegels niet goed lagen of je hoorde vogels rare geluiden maken. Het bleek al snel dat jij voor het klassikale leersysteem op deze school niet geschikt was. De klassen waren bovendien veel te groot: toen ook al teveel kinderen. 

Er werd gepraat  en de uitkomst was dat de Jan van Zutphenschool voor jou het best was.  Juffrouw Lianne Reuben, een kleine juf waar je meteen vriendschap mee sloot. Zij heeft je enorm opgevangen. Je moest immers best wennen en had af en toe nog wel een ‘dwarse bui’. Van de onderbouw naar de Bovenbouw met meester Zijlstra en als laatste: naar Wytze Pluim. Wat een mooie tijd voor je. Je was daar precies op je plaats. Technische vakken en koken: daar was je goed in! Het gewone lees, schrijf en rekenwerk doe je maar heeft nou niet heel erg je interesse. Proefdraaien op de L.T.S. aan de Meeuwenlaan. Jij voelde je daar niet op je gemak maar was desondanks volgens Wytze wel de beste van de klas. Een te grote school met jongens waar je ondanks je lengte met een boog omheen liep.

Na lang wikken en wegen, zoekwerk door de hele stad heen vonden we een voor jou geschikte school in Purmerend, de Schakel. Elke dag op de fiets, door weer en wind want een busabonnement vonden wij wel erg veel geld.  Daar heb je de L.T.S. doorlopen, slaagde je voor je examen, dankzij de bijlessen van Hans en Coen!! Vervolgens nog een jaartje naar de Katholieke L.T.S. in Hoorn.

En toen? Toen wilde je perse naar de MTS/HTS in Hilversum. Een school gespecialiseerd in electronica. Geluidstechnicus wilde je worden. Je deed je best op jouw manier, de hormonen (meiden dus) gingen opspelen, de vrijheid lonkte en de wereld was groot… Dus na enkele jaren bleek dat het niet lukte. Dus einde schooljaren voor Martijn. 

 ***********

Het sportieve leven.

Zwemmen geleerd in het Marnixbad in Amsterdam. Je was 4 ½ jaar toen je je diploma haalde. Je moest leren zwemmen want we hadden immers een boot! Voor jou was het water ideaal. Je leerde al jong zeilen als de beste in de houten Flying Junior. Van je eigen spaarcenten wilde je een surfplank kopen en die kwam er natuurlijk. Als er gestuurd moest worden op de boot: Martijn is de beste stuurman die je maar kunt hebben.

Vanaf je 8^e jaar zit je op KCN. De Korfbalclub in het Vliegenbos. Er was altijd strijd tussen jou en Arjan. Wie is de beste korfballer?  In ’82 werd je met school Basketbalkampioen van Amsterdam.

Jij had in de buurt het eerste skateboard! Overal nam je die mee en je haalde er de mooiste toeren mee uit.

Jullie hadden een boomhut hoog in een boom gemaakt met de buurtkinderen. Timmeren was voor jou makkelijk. 

 ***********  

Het liefdesleven.

Je was een open, goudeerlijk kind. Al op de kleuterschool had je vriendinnetjes: Celester, Ilja. Meisjes hebben altijd een grote rol gespeeld in je leven. Je kon goed met ze overweg. Je speelde met poppen en auto’s Ik vond een kaart van Yvonne Plas en Natasja uit de 1^e klas. Van Nadja kreeg je een beest: je hebt het nog.

 In ’81 schrijf  ik, als ik als moeder mee ben op schoolreisje van Martijn: “Martijn doet nog niet verliefd met meisjes”. Op je dertiende verjaardag komt Bianca op je partijtje, waar je “verliefd”op bent…! En daarna? Hoe is het toen met jou gegaan? Ik laat me daar maar niet over uit. Dat zijn de moedergeheimen. Waar het op uit is gekomen blijkt vandaag: 26 januari 2001. De dag dat je gekozen hebt om je leven te delen met Jenneke. Zij is jouw droom en jij bent de hare!

 ***********

Het muzikale leven.

Muziek staat centraal in het leven van Martijn. Als keurige ouders wil je je kind wat meegeven dus moesten ze naar de Muziekschool. Noten leren en blokfluitles. Het moest…..! Oefenen en huiswerk maken was er bij Martijn niet bij. Het was een straf voor hem, wilde liever een drumstel. Dat hebben we gelukkig kunnen uitstellen want in een flat kan dat natuurlijk niet. Maarrrrrrrr……: Martijn en muziek is een eenheid waar je niet tussen kunt komen. Altijd de radio aan, altijd kwam er muziek uit zijn kamer. De buren dreef hij tot wanhoop vanwege het lawaai van dreunende bassen en vooral als wij niet thuis waren!

Hij was zo’n beetje 14 jaar of hij richtte in zijn kamer een soort radiostudiootje in. Al zijn zakgeld stopte hij in plaatjes en audioapparatuur. Twee platenspelers, een amateur-zender met gigantische antenne op het balkon. Andre Vasterman en Martijn: je kon verzoeknummers  per telefoon bij ze aanvragen. Daarvoor was ons telefoonnummer beschikbaar…Hele administraties werden opgezet met hitlijsten. Voor ons als ouders een moeilijke tijd want wij werden in de buurt scheef aangekeken vanwege de antenne en altijd bang dat de politie aan de deur zou staan vanwege de illegale zender! Maar je, je wilt je kind toch ook niet in de weg staan als hij zo’n liefhebber is.

Dat Martijn als geluidsmusicus in een band zit is voor ons alleen maar een bevestiging dat het er al jong inzat. Dat hij op Radio 3 en Radio Waterland te horen is….tja, ook dat is herhaling van vroegere tijden.

Nu volgt hij, vrijwillig een opleiding want hij wil beter worden: het bloed kruipt …!

  ***********

Martijn en techniek.

Zo klein als hij was: alles haalde hij uit elkaar en zette het weer in elkaar. Een radiografisch bestuurde boot maakte hij zelf. Opa Zwaan leerde hem veel.  Een surfplankaanhanger werd door hem zelf gemaakt. Handigheid, technisch inzicht: precies z’n opa en vader. Hij ging al vroeg mee met Jan om te helpen met klussen. Op de zaak bij Jan kenden ze Martijn al jong. Hij ging met de "jongens"mee. Daar heeft hij geleerd met z’n handen te werken. Bouwtekeningen lezen: geen punt.  Het zendstation technisch opzetten: hij deed het. De computer: hij leerde het zichzelf aan. Een autodidact in de puurste vorm. 

 ***********  

Martijn en werk.

Nooit was je lui. Werken bij Albert Heyn en bij All Wave. Als bijrijder op een vrachtwagen en toen, toen kwam de automatisering in je leven. Je was er op slag aan verbonden en zit er nog steeds aan. Betty zag het met jou in het Waterland zitten en daar ben je nog steeds: de reus van het Waterland.

  ***********

Je zoon als getrouwd kind.

Als moeder blijft je zoon volgens mij altijd je kind. Ook al is hij bijna 32 jaar en wordt in mei vader. Trouwen heeft iets plechtigs. Lijkt net of je kind dan verder weg komt te staan. Onzin natuurlijk want wat is er eigenlijk anders aan? Je denkt nog altijd hetzelfde over dat kind, die baby, die kleuter en die puber. Die zoon die mooie en minder mooie kanten heeft. Net als zijn moeder en zijn vader.

Lieve Martijn, leef je leven, leef het leven. Wordt gelukkig. Pas goed op jezelf en je vrouw. En…. ik wens je net zoveel "verliefdheid" op je 1^e baby als ik bij jou. 

 Je moeder.

Januari 2001.